Onderzoek
Duurzaamheid en bedrijventerreinen
Het begrip 'duurzame ontwikkeling' werd in 1987 geïntroduceerd in het Brundtlandrapport (opgesteld door de Wereldcommissie voor Milieu en Ontwikkeling). De doelstelling van duurzame ontwikkeling worden daar als volgt omschreven: '(..) to ensure the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs. The concept of sustainable development does imply limits, - not absolute limits - but limitations imposed by the present state of technology and social organisation on environmental resources and by the ability of the biosphere to absorb the effects of human activities (..)'. Sindsdien wordt de term 'duurzaam' steeds vaker gehanteerd voor milieu- en aanverwante initiatieven met een degelijk en blijvend karakter. Duurzaamheid is doorgedrongen van het wereldvlak (VN), over het internationaal (Europa), supranationaal en nationaal vlak tot op regionaal vlak. Op verschillende beleidsniveaus werd aan 'duurzame ontwikkeling' een invulling gegeven. In verband met ruimtelijke ontwikkeling staat het volgende in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV): "de uitgangshouding is het streven naar duurzame ruimtelijke ontwikkeling. Duurzame ruimtelijke ontwikkeling betekent met andere woorden dat de ruimte beheerd wordt als een duurzaam goed, een langetermijninvestering voor de volgende generaties. Niet de ontwikkeling maar het beheer van de ruimte komt centraal te staan. In deze zin, zal ter beheersing van de ruimtelijke vraag van de verschillende actoren, ook het creëren van het aanbod centraal staan." In het RSV wordt wordt veel aandacht besteed aan concentratie van economische activiteiten. In de context van bedrijventerreinen duidt het verduurzamen onder meer op samenwerking tussen naburige ondernemingen waarbij de gezamenlijke aanpak van milieu-, welzijns- en ruimtelijke aspecten voor een win-winsituatie zorgt. Ook door de ruimte op het terrein optimaal te benutten en versnippering tegen te gaan, wordt een bijdrage geleverd aan duurzame ontwikkeling. 'Duurzame bedrijventerreinen' is een begrip dat in Denemarken, Engeland, Frankrijk en Nederland reeds geruime tijd bekend is en nu in Vlaanderen ook steeds meer aandacht krijgt.
Vlaanderen
Het strategisch beleid in Vlaanderen streeft naar een verzoening tussen economie en ecologie. De overheid stimuleert de duurzame uitbouw en inrichting van bedrijventerreinen onder meer via subsidies. Zo is er het regionaal Programma Innovatieve Acties in Vlaanderen (PIAV) 'Duurzaam beheer & duurzame inrichting van bedrijventerreinen', het besluit van de Vlaamse regering houdende subsidiëring van bedrijventerreinen, en talloze regionale impulsprogramma's. Basisdoelstelling van verduurzaming is steeds het verbeteren van het bedrijfs-economisch resultaat door het zgn. 'collectief ondernemen', hetzij via private interbedrijfssamenwerking, hetzij als publiek-private samenwerking met betrokken overheden. In duurzame industriezones wordt via bedrijfsclustering de realisatie beoogd van onder meer duurzame bedrijfsprocessen, duurzame terreininrichting en duurzaam facilitair en/of utilitair beheer. Gezamenlijk actie ondernemen vergt evenwel een juridische onderbouw, alsook kennis van de 'fundamenten van de samenwerkingsproblematiek'.
